(28.03. 1927-30.06.2002)
Po zdaniu matury brał lekcje śpiewu, był drukarzem, grał w pierwszoligowej drużynie piłki ręcznej, studiował prawo (które porzucił dla wychowania fizycznego), pływał na kutrach, łowiąc dorsze, a na „Darze Pomorza” zgłębiał tajniki dalekomorskiej nawigacji. Te intensywne poszukiwania własnego miejsca w życiu zaprowadziły go do... teatru. W 1949 roku zadebiutował (jako adept!) w tytułowej roli w „Amfitrionie” Plauta. Działo się to w Teatrze Miejskim w Gnieźnie. Po roku został zaangażowany przez Wilama Horzycę do zespołu Teatru Polskiego w Poznaniu.
W 1954 roku, już jako aktor-ekstern (po egzaminie u samego Aleksandra Zelwerowicza) przeniósł się do Operetki Śląskiej w Gliwicach. Scena ta na wiele lat miała stać się dla Stanisława Ptaka macierzystą. W 1958 roku, zauroczony ideą stworzenia nowoczesnego teatru muzycznego, wyjechał wraz z Danutą Baduszkową i Wacławem Śniadym do Gdyni. Zagrał tam kilka ważnych ról, m.in. w Balu w operze R. Heubergera, Orfeuszu w piekle J. Offenbacha i Pięknej Galatei F. Suppego.
Po czterech latach jednak wrócił do Gliwic. Na imponującej liście jego osiągnięć artystycznych najjaśniej błyszczy do dziś sukces Don Kichota / Cervantesa w Człowieku z La Manchy M. Leugha. To właśnie po prapremierze polskiej tego musicalu Jerzy Waldorff stwierdził: „Dojść trzeba do wniosku, że Ptak jest dzisiaj najwyższej miary polskim aktorem operetkowym”.
Stanisław Ptak występował również w Teatrze Muzycznym ROMA za dyrekcji Bogusława Kaczyńskiego i na niezliczonych koncertach w Europie, Ameryce i Australii.
Z Teatrem Rozrywki związany był przez kilkanaście ostatnich lat życia. Stworzył tu znakomite role musicalowe i dramatyczne, jak chociażby:
– Peachuma w Operze za trzy grosze B. Rechta i K. Weilla,
– Jana N. Chyliczka w Firmie M. Hemara,
– profesora Cudka / Czarodzieja w Czarodzieju w krainie Oz H. Arlena, E. Y. Harburga i J. Kane’a wg F. Bauma,
– Herr Schulza w Cabarecie J. Kandera i F. Ebba,
– Kierownika grupy w Łotrzycach A. Osieckiej,
– Showmana w Kaczo B. Schaeffera,
– Mateusza w Ani z Zielonego Wzgórza wg L. M. Montgomery,
– Naczelnika więzienia w Pocałunku kobiety-pająka J. Kandera i F. Ebba,
– Elfa / Filostrata w Śnie nocy letniej W. Szekspira,
– Cervantesa / Don Kichota w Człowieku z La Manchy M. Leugha, D. Wassermana i J. Dariona,
– Tewjego Mleczarza w Skrzypku na dachu J. Steina, J. Bocka i S. Harnicka.
NAGRODY:
– Odznaka za zasługi dla województwa katowickiego (1964),
– SREBRNA MASKA 1971 – plebiscyt „Wieczoru” i „Ekspresu Wieczornego” na najbardziej popularną parę polskich aktorów,
– Nagroda III stopnia Ministra Kultury i Sztuki za „osiągnięcia artystyczne w dziedzinie wokalistyki” (1973),
– ZŁOTA MASKA 1986 za rolę Stomila w Tangu S. Mrożka w Teatrze Nowym w Zabrzu,
– ZŁOTA MASKA 1994 za rolę Tewjego Mleczarza w Skrzypku na dachu,
– ZŁOTA MASKA 1998 za rolę Cervantesa / Don Kichota w Człowieku z La Manchy M. Leigha, D. Wassermana i J. Dariona,
– Chłopiec z łabędziem – Nagroda Prezydenta Chorzowa w dziedzinie kultury (1997).
Foto: archiwum Barbary Ptak
BIBLIOGRAFIA:
- Jolanta Król, „Gwiazdy noszą tenisówki. 35 portretów z Teatrem Rozrywki w tle”, Studio JKP Chorzów 2001
- Barbara Ptak, „Stanisław Ptak. Jego listy. Jego miłość. Ich twórczość”,: Tradapress Katowice 2007
- Krzysztof Karwat, „Stąd do Broadwayu”, Stowarzyszenie Teatralne ENTRÉE 2011
